Op 6 maart verlaagde de ECB haar officiële rentetarieven. Het depositotarief stelde zij voor de zesde keer op rij met 25 basispunten naar beneden bij, naar 2,5%. Begin juni 2024 stond de depositorente nog op 4%, het hoogste niveau sinds de invoering van de euro. Het depositotarief heeft veel invloed op de rentes op financiële markten, die op hun beurt weer bepalend zijn voor de rentes op hypotheken.

Wij denken dat er nog meer renteverlagingen zullen volgen. De depositorente ligt namelijk ruim boven het neutrale renteniveau, een fictief, modelmatig geschat renteniveau waarbij het ECB-beleid de economische groei noch afremt, noch stimuleert. Volgens onze inschatting ligt de neutrale rente op 1,5%. Het ruime verschil tussen de depositorente en de neutrale rente suggereert dat de ECB de economische activiteit op dit moment afremt. Eerder was dat nodig, omdat de inflatie hoog was. Inmiddels is de inflatie zodanig gedaald dat de ECB het rempedaal kan loslaten.

De inflatie is duidelijk naar beneden gekomen sinds de piek van 10,6% in oktober 2022, toen de ECB het depositotarief rap naar 4% verhoogde. In februari 2025 lag de inflatie met 2,4% minder ver boven het 2%-streefniveau van de ECB. De inflatie zal naar verwachting verder afnemen. Conjunctuurindicatoren wijzen namelijk op een gematigde economische groei. Vooral de industrie heeft het lastig.

Als de inflatie inderdaad afneemt, kan de ECB vasthouden aan haar huidige koers. Volgens onze prognoses zal zij de rentetarieven blijven verlagen. Volgens onze prognoses zal het depositotarief stapsgewijs worden verlaagd naar 1% in het eerste kwartaal van volgend jaar. In lijn hiermee zal ook de rente op hypotheekleningen met een korte rentevast periode omlaaggaan.

Onze inschatting is dat de Amerikaanse centrale bank, anders dan de ECB, de beleidstarieven voorlopig ongemoeid laat. Wij denken namelijk dat de invoerheffingen waar president Trump mee schermt, de Amerikaanse inflatie zullen opstuwen. Dit beperkt de ruimte voor renteverlagingen in de VS.
Hiermee doet zich een nieuwe situatie voor. Normaal gesproken proberen de ECB en de Amerikaanse centrale bank met elkaar in de pas te lopen. Grotere verschillen tussen de Europese en Amerikaanse beleidsrentes kunnen namelijk tot wisselkoersschommelingen leiden, wat de economische stabiliteit aantast. Dit keer nemen de centrale banken deze schommelingen voor lief.

Het verschil in aanpak heeft te maken met Trumps invoertarieven. Zoals aangegeven zal de inflatie in de VS toenemen door deze invoertarieven. In Europa echter zal de inflatie erdoor dalen, doordat hogere invoertarieven de wereldhandel en de mondiale vraag afremmen. Dit vormt een extra reden voor de ECB om de rentetarieven te verlagen tot onder de ‘neutrale rente’ om de economische terugval te verzachten.

Het vooruitzicht van verdere renteverlagingen leidde eerder nog tot een daling van de lange rente. Mei vorig jaar piekte de 10-jaars rente op Nederlandse staatsleningen nog op 3%. Vervolgens daalde de rente naar 2,4% in december om vervolgens weer iets op te lopen naar nu 2,6% onder invloed van de stijgende lange rente in de VS. Daar kwam vervolgens bij dat de coalitieonderhandelingen in Duitsland erop wijzen dat de Duitse begrotingsdiscipline wordt versoepeld om ruimte te creëren voor defensie-uitgaven en investeringen in infrastructuur. In reactie hierop steeg de 10-jaars rente naar 3,1%.

Hoewel de toekomstige economische situatie door het wispelturige gedrag van president Trump en zijn gevolg erg lastig te peilen is en het nog hoogst onzeker is of de Duitse plannen doorgaan, denken wij dat de stijging van de 10-jaars rente tijdelijk zal zijn. De lange rente zal volgens onze huidige prognoses later weer gaan dalen richting 1,75% eind dit jaar.

Reden voor deze verwachting is ten eerste dat de versoepeling van de Duitse begrotingsdiscipline niet noodzakelijkerwijs tot een verzwakking van de Duitse overheidsfinanciën leidt. Als de extra uitgaven bijdragen aan het groeicapaciteit van de Duitse economie, zorgen de aanpassingen eerder voor een versterking van de Duitse overheidsfinanciën. Bovendien zal de focus op de financiële markten geleidelijk weer verschuiven naar de renteverlagingen van de ECB die volgens ons nog in de pijplijn zitten.

In lijn met de 10-jaars rente op Nederlandse staatsleningen zullen ook de tarieven op hypotheken met een langere rentevast looptijd omlaaggaan. Wij houden er echter wel rekening mee dat de daling minder omvangrijk is dan bij staatleningen. Dit omdat de risico’s voor kredietverstrekkers in een onzekere economische omgeving toenemen en de kosten van deze hogere kredietrisico’s in de hypotheekrente zullen worden doorberekend.