In Nederland is sprake van een groeiend en ernstig funderingsprobleem. Riskmanager Christiaan Schreuder weet hier alles van. Zo is het belangrijk dat woningeigenaren en kopers op tijd op de hoogte zijn van funderingsrisico's, zodat ze passende maatregelen kunnen nemen. Wat moet je als hypotheekadviseur op z’n minst weten van deze problematiek? En is er een manier om je klanten gerust te stellen? Christiaan weet raad.


‘Een groot gedeelte van Nederland heeft hele slappe grond. Daarom hebben veel huizen een fundering nodig.’ Een fundering aanbrengen kan op verschillende manieren legt Christiaan uit: ‘Tegenwoordig gebruiken we vooral beton, maar bij woningen van vóór 1970 fundeerde men door houten palen in de grond te slaan. Er bestaat geen boekhouding in Nederland van die palen. En als het er al was, is veel verloren gegaan in de oorlog. Wij weten weinig over die palen en eventuele paalrot. Dat weet je pas als je onder de woning gaat kijken, het hout afkrabt en in een laboratorium monsters gaat testen op schimmels en bacteriën.’

 
​

Droogstand grootste boosdoener: paalrot en inklinking

Wat we wél weten is dat een fundering onder water hoort te staan. ‘Zolang de palen goed onder water blijven staan, gaat het goed. Maar komt er zuurstof bij? Dan gaat het hout rotten. De droge zomers van de laatste jaren zorgen ervoor dat het grondwaterpeil zakt. Met als gevolg dat de palen droog komen te staan en paalrot intreedt’, legt Christiaan uit. Droogte zorgt er ook voor dat de grond inklinkt. Denk aan een spons die opdroogt en daardoor kleiner wordt. En wordt de grond weer nat, dan zet het niet precies uit naar de originele staat van de grond. Christiaan: ‘En dan krijg je dat de grond zakt, op een scheve manier. Als oplossing wordt de grond waar nodig met verschillende lagen zand opgehoogd. Omdat dit proces niet geleidelijk of symmetrisch gaat, kan het zo zijn dat je woonkamer meer zakt dan je achterkamer. Uiteindelijk wordt een stad of dorp steeds zwaarder door al die ophogingen. En daarnaast zit je met grondwaterdalingen door klimaatverandering; een consequentie van onze delta die Nederland is. Er zijn plekken in Nederland die meters zijn verzakt.’

Christiaan Schreuder, Riskmanager

Advies voor je klant

Er wordt in Nederland toegewerkt naar een landelijk funderingsfonds, waar je terecht kan bij funderingsschade die je zelf niet kan betalen. Daarnaast is er het initiatief van het Nederlands Woningwaardeninstituut (NWWI) in samenwerking met gerenommeerde partijen om een woningkenmerkenrapport aan te bieden aan makelaars, zodat ze alle klimaatrisico’s van een woning aan potentiële kopers kunnen laten zien. Maar wat adviseer je je klanten nu, als ze vragen stellen over funderingen? Verzekeraars vergoeden risico's die plotseling optreden, zoals een brand. Tegen een chronisch risico als een funderingsprobleem, iets dat langzaam optreedt, kan je je niet verzekeren. Wat kan een klant dan wel doen?

• Onderzoek laten doen
  Als een klant de tijd en de middelen heeft, is het advies om zelf onderzoek te doen naar de fundering van een woning. Dit kost tussen de € 1.000 en € 6.000, afhankelijk van het type onderzoek. En dan kan de klant op basis daarvan besluiten of de koop van een woning financieel haalbaar is. Binnenkort komt het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) met een snelle scan (QuickScan of GevelScan) maar ook een partij als Aveco de Bondt doet hier onderzoek naar.
• Maak de hypotheek passend en spaar
  Met een lineaire hypotheek lost de klant veel af in het begin. Treedt er funderingsproblematiek op en is er geld nodig om dit op te lossen? Dan is er al voor gespaard en kan de hypotheek mogelijk weer een stuk verhoogd worden.
• Verwijs klanten door naar Bodemdalingskaart.nl of het funderingsloket van een gemeente
  Bij de meeste gemeenten kan je hier terecht voor informatie en advies over funderingen.